Budowa satelity telekomunikacyjnego





Satelita telekomunikacyjny składa się z dwóch głównych modułów :
  1. platformy kosmicznej (spacecraft bus),
  2. aparatury telekomunikacyjnej (communication subsytem).



Do zadań platformy kosmicznej należy : Platformę kosmiczną tworzą :
  1. Konstrukcja mechaniczna :
    Starszym rozwiązaniem jest konstrukcja cylindryczna. Stabilizację położenia satelity uzyskuje się w tym przypadku przez nadanie mu ruchu obrotowego. Nieruchome pozostają tylko anteny wycelowane w obsługiwane obszary na powierzchni Ziemi. Nowsze satelity posiadają zazwyczaj konstrukcję prostopadłościenną (pudełkową). Stabilizację we wszystkich trzech płaszczyznach zapewniają wtedy żyroskopy.

  2. Systemy telemetryczne, utrzymaniowe i napędowe :
    Systemy telemetryczne gromadzą dane o stanie aparatury pokładowej satelity i przesyłają je do naziemnych stacji kontrolnych. Z kolei systemy utrzymaniowe odbierają polecenia i sygnały od naziemnych stacji kontrolnych. W skład systemów napędowych wchodzą zdalnie sterowane silniki pozwalające zmienić lub skorygować pozycję satelity na orbicie oraz zbiorniki z paliwem rakietowym (zazwyczaj związki chemiczne boru i wodoru o dużym cieple spalania). Możliwa jest również korekcja pozycji anten.

  3. System energetyczny :
    Podstawowym źródłem energii na pokładzie satelity są fotoogniwa czyli baterie słoneczne. Na czas zasłonięcia Słońca przez Ziemię satelita gromadzi energię w akumulatorach niklowo-wodorowych.

  4. System kontroli termicznej :
    Są to urządzenia rozpraszające ciepło wytwarzane przez aparaturę telekomunikacyjną i osłony termiczne chroniące przed wysokimi i niskimi (nawet -270° C) temperaturami.




Aparatura telekomunikacyjna służy do odbierania, wzmacniania, przetwarzania i emitowania sygnałów radiowych. Składa się z :
  1. Przekaźników satelitarnych (repeaters) :

    Przekaźniki satelitowy można podzielić na :
    • przeźroczyste lub inaczej bierne (transparent, non-regenerative, "bent pipe"),
    • regeneracyjne czyli aktywne (on-board processing, regenerative).

    Przekaźniki bierne tylko odbierają sygnał w kanale uplink, zmieniają jego częstotliwość i retransmitują go z powrotem na powierzchnię Ziemi w kanale downlink. Stosowane są powszechnie, zarówno w transmisji cyfrowej jak i analogowej (w szczególności w systemach telewizji satelitarnej).
    Przekaźniki regeneracyjne stosowane są wyłącznie w transmisji cyfrowej. Poza retransmisją sygnału, mogą pełnić funkcje regeneratora, koncentratora i komutatora. Jeżeli istnieją łącza ISL (Inter Satellite Links), mogą również uczestniczyć w routingu pakietów między satelitami.

  2. Anten satelitów :

    Anteny satelitów telekomunikacyjnych są to zazwyczaj układy antenowe złożone z szeregu elementów promieniujących o kształtowanej charakterystyce promieniowania. W zależności od rozmiaru obsługiwanego obszaru rozróżnia się anteny operujące wiązką :
    • globalną (global beam)
      - zazwyczaj prosta antena tubowa (tuba falowodowa), kąt połowy mocy : 2θ3dB = 17.4°, Gmax = 18.3 dBi, satelita geostacjonarny przy pomocy jednej takiej anteny może obsługiwać 45 % powierzchni kuli ziemskiej,
    • półkulową (hemispherical beam)
      - pokrycie około 20 % powierzchni Ziemi,
    • strefową (zone beam)
      - pokrycie rzędu 10 % powierzchni kuli ziemskiej,
    • punktową (spot beam)
      - 2θ3dB < 1°, reflektor paraboliczny oświetlany układem promienników.

Przykłady planów kanałów radiowych o szerokości 500 MHz "w górę" (uplink) i "w dół" (downlink) w paśmie Ku dla satelity geostacjonarnego.


Powyższe materiały opracowano na podstawie notatek z wykładu dr Wiesława Ludwina.     





Strona główna